زلال وحی(6)

«زلال احکام(6)»

جا های که فقط قضای روزه واجب است:

1)     هرگاه جنب در شب ماه مبارک رمضان بخوابد و بیدار شود و یقین کند داشته باشد یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد، پیش از آذان صبح بیدار خواهد شد و نیز تصمیم داشته باشد که حتماً غسل کند. چنانچه دوباره بخوابد و تا بعد آذان از خواب دوم بیدار نشود، اینجا فقط قضا دارد و کفاره لازم نیست.

2)     هرگاه عملی که روزه را باطل میکند، انجام ندهد؛ اما، نیت نکند، یا ریا کند، یا قصد کند که روزه نباشد و یا قصدی کاری کند که روزه را باطل میکند، اینجا نیز فقط قضا دارد.

3)     آنکه در ماه مبارک رمضان غسل جنابت را فراموش کند با حال جنابت یک یا چند روز روزه بگیرد، در اینصورت نیز به تعداد روز های که جنب روزه گرفته، باید قضایی روزه را به جا آورد و کفاره ندارد.

4)     کسیکه در ماه مبارک رمضان، بدون اینکه تحقیق کند که صبح شده یانه، کاری را انجام دهد که روزه را باطل میکند. هرگاه بعد ثابت شود که صبح بوده است. در اینصورت تنها قضای آنروز لازم بوده و کفاره ندارد.

5)     اینکه کسی بگوید: صبح نشده و انسان با اعتماد به گفته ای وی، یکی از مبطلات روزه را مرتکب شود و بعد معلوم شود که صبح بوده است. اینجا نیز  فقط قضا دارد.

6)      هرگاه کسی بگوید: صبح شده و انسان به گفته وی یقین نکند یا اینکه گمان کند که او شوخی میکند و خود نیز تحقیق ناکرده یکی از کارهای مبطل روزه را انجام دهد، اما بعد معلوم شود که صبح بوده است. اینجا نیز فقط قضا دارد.

7)     آنکه به گفته ای کسی دیگر که خبر او برایش حجت است یا به اشتباه به او اعتماد و خبر او را حجت بداند و افطار کند و بعد معلوم شود که هنوز مغرب نبوده اینجا فقط قضا دارد. اگر خودش یقین کند که مغرب شده و افطار کند و بعد خلاف آن ثابت شود فقط قضا دارد. اما، اگر در هوایی ابری به گمان اینکه مغرب شده افطار کند بعد خلاف آن ثابت شود بنابر احتیاط قضا واجب است.

8)     هرگاه کسی برای رفع تشنگی آب در دهان بگرداند و مضمضه کند. ولی، ناگهان بی اختیار قورت دهد، تنها قضا دارد. اما، هرگاه برای وضو آب را در دهان مضمضه کند و بی اختیار قورت دهد و یا اینکه از روی فراموشی یادش برود که روزه است و آب را قورت دهد در چنین صورت های حتی قضا هم ندارد.

9)     کسیکه از روی تقیه، با اکراه یا اجبار افطار کند؛ البته، هرگاه مورد اجبار و اکراه و تقیه؛ خوردن، آشامیدن و جماع کردن باشد. تنها قضا دارد. اما، در مبطلات دیگر بنابر احتیاط واجب قضا دارد.

10)اگر چیزی دیگری غیر از آب را داخل دهان ببرد مثلاً: غذای بچه را آماده میکند یا مزه غذا را امتحان میکند، بی اختیار قورت دهد و یا اینکه آب داخل بینی کند و بی اختیار قورت دهد، در این صورت حتی قضا نیز واجب نیست.

11)اگر انسان بداند که هنگام مضمضه بی اختیار یا از روی فراموشی ممکن آب وارد گلویش میشود، نباید مضمضه کند؛ اگر مضمضه کرد؛ ولی حتی آب فرو نرفت، بنابر احتیاط واجب قضا بر وی لازم است.

12) اگر در ماه رمضان بعد تحقیق برای انسان معلوم نشود که صبح شده و کاری را انجام دهد که روزه را باطل میکند، بعد معلوم شود که صبح بوده، قضا لازم ندارد. اما، اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمیتواند افطار کند. ولی، اگر شک کند که صبح شده یا نه، حتی پیش از تحقیق میتواند کاری که روزه را باطل میکند، انجام دهد. و قضا لازم نیست.

ادامه دارد… .

و من الله التوفیق و با آروزی قبولی طاعات و عبادات شما.

مصطفی خرّمی- بیستم رمضان المبارک 1435؛ بوقت

کویته – پاکستان