ماه رجب ماه خدا، ماه حرمت و فضيلت از راه رسيد، ماهي که مومنان با ورود به آن بايد توشه اي برگيرند تا بتوانند به نهايت مقصود يعني ماه رمضان نايل آيند.
ماه رجب به اندازه اي با اهميت است که گويند هر آنکس که اين ماه مبارک را درک کند و عبادت هاي خاص آن را به جاي آورد همانند روزي که از مادر زاده شد، از تمامي گناهان پاک خواهد شد.
“رجب” نامي است بهشتي، نام نَهرى در بهشت که از شير سفيدتر و از عسل شيرين تر است از اين رو هر که خود را از آلودگي ها و گناهان پاک کرده و از فوايد اين ماه بهره مند شود گويي همانند آن نهر، جان و روح خود را پاک و مطهر ساخته است.
آغاز ماه رجب در حقيقت نويد بخش تولد و زندگي دوباره براي عاشقان معبود است ماهي که فصل جديدي را در کتاب زندگي آنانکه به دنبال معشوق واقعي هستند مي گشايد و عطر دل انگيز نيايش در تمامي لحظه هاي اين ماه پربرکت، جان و دل را نوراني کرده و راه يافتگان به درگهش را قدمي به عرش کبريايي نزديک مي کند.
فرشتگان نيز در اين ماه به شور و شعف مي پردازند و درباره مومناني که حقيقت ماه رجب را دريافته اند اينگونه ندا سر مي دهند: “خوشا به حال رجبيون، خوشا به حال آنان که والايي ماه رجب را دريافته اند، خوشا به حال آنان که از برکت ماه رجب نصيبي اندوخته اند.
پويندگان طريق بندگي و سلوک، با آغاز ماه رجب، با دست يازيدن به درگاه رحمت الهي در صدد تزکيه نفس و روح خود برمي آيند تا خود را براي ورود به ماه ميهماني خدا “رمضان” و درک حقايقي هر چند اندک از ليله القدر آماده کنند.
ائمه اطهار (علیهم السّلام) همواره به ارزش ماه رجب براي آغاز نقطه رهايي از تمايلات دنيايي و قدم به درياي بيکران رحمت و فضيلت الهي و اتصال ان به ماه پربرکت رمضان اشاره کرده اند.
حضرت رسول (صلّی الله علیه و آله و سلّم) پيرامون اين ماه مبارک اينگونه فرموده است: “ماه رجب ماه بزرگ خداست و ماهى در حرمت و فضيلت به آن نميرسد و قتال با کافران در اين ماه حرام است و رجب، ماه خداست و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امّت من است.
کسى که يک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خشنودى بزرگ خدا گردد و غضب الهى از او دور گردد و درى از درهاى جهنم بر روى او بسته گردد.
پيامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) همچنين مي فرمايد: “ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش کنيد که خداوند آمرزنده و مهربان است و رجب را “اصب” مى گويند زيرا که رحمت خدا در اين ماه بر امت من بسيار ريخته مى شود پس بسيار بگوييد استغفر الله و اسئله التوبه.
پيامبر گرامى اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) همچنين در بيان عظمت و اهميت ماه رجب مى فرمايد: “خداى متعال، در آسمان هفتم، فرشته اى به نام “داعى” قرار داده است. هرگاه ماه رجب فرا رسد، آن فرشته دعوت کننده، هرشب تا به صبح گويد: خوشا به حال کسانى که به ذکر الهى مشغولند، خوشا به حال کسانى که با ميل و رغبت تمام، رو به سوى درگاه خدا آرند.
و خداوند مى فرمايد: من همنشين کسى هستم که با من همنشين باشد، و مطيع کسى هستم که فرمان مرا ببرد و آمرزنده ام کسى را که از من طلب آمرزش کند. اين ماه رجب ماه من، بنده هم بنده من، و رحمت هم از آن من است، هرکس مرا در اين ماه بخواند، پاسخ مثبت دهم و هرکس از من چيزى بخواهد، به او عطا کنم و هرکس از من هدايت جويد، هدايتش کنم.
من اين ماه را وسيله ارتباط بين خود و بندگانم قرار داده ام پس هرکس به آن چنگ زند، به من مى رسد.
ابن بابويه به سند معتبر از سالم روايت کرده است که گفت: در اواخر ماه رجب به خدمت حضرت صادق (علیه السّلام) رفتم. چون نظر مبارک آن حضرت بر من افتاد فرمود: آيا در اين ماه، روزه گرفتهاى؟ گفتم: نه والله! اى فرزند رسول خدا! فرمود: آن قدر ثواب از تو فوت شده است که ارزش آن را به غير خدا کسى نمىداند.
به درستي که اين ماهي است که خدا آن را بر ماههاى ديگر فضيلت داده و حرمت آنرا عظيم نموده و براى روزه داشتن آن گرامى داشتن را بر خود واجب گردانيده است. پس گفتم يابن رسول الله اگر باقيماندهي اين ماه را روزه بدارم، آيا به بعضى از ثواب روزه داران آن نايل مى گردم؟
فرمود: اى سالم! هر که يک روز از آخر اين ماه را روزه بدارد خدا او را از شدت سکَرات مرگ و از هول بعد از مرگ و از عذاب قبر، ايمن گرداند و هر که دو روز آخر اين ماه را روزه دارد بر صراط به آسانى بگذرد و هر که سه روز آخر اين ماه را روزه دارد ايمن گردد و برات بيزارى از آتش جهنم به او عطا کنند.
حضرت امام جعفرصادق (علیه السّلام) نيز فرمودند: “حضرت اميرالمومنين (علیه السّلام) دوست ميداشت که چهار شب در تمام سال را احيا بدارد و آن شبها را به عبادت بپردازد، و آن چهار شب، شب اول رجب و شب نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عيد قربان بود.
حضرت موسى بن جعفر (علیه السّلام) نيز در حرمت و اهميت ماه رجب مي فرمايد: “هر که يک روز از ماه رجب را روزه بدارد آتش جهنم يک ساله از او دور شود و هر که سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد.
در روايت ديگرى از آن حضرت نيز آمده است که ايشان فرمودند: “رجب، ماه عظيمى است که خداوند، اعمال نيک را در آن چند برابر مى فرمايد و گناهان را در آن محو مى کند. پس هرکس يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد، به اندازه مسير يک سال از جهنم دور و هرکس سه روز از آن ماه را روزه بدارد، بهشت بر او واجب مى شود.
در کرامت و فضيلت اين ماه، از حضرت امام صادق (علیه السّلام) نيز نقل شده که فرمودند: ” آن گاه که قيامت برپا شود، منادى الهى فرياد زند: “أين الرجبيّون؟” کجايند آنانکه ماه رجب را گرامى داشتند و از آن، بهره ها بردند؟ از آن انبوه جمعيت، گروهى برخيزند که نور جمالشان محشر را روشن کند. بر سر آنان تاج هاى شاهى که مرصع به در و ياقوت است، قرار دارد و در طرف راست هرنفر از آنان هزار فرشته، در سمت چپ نيز هزار فرشته به او کرامت و تعظيم الهى را تبريک گويند.
از جانب الهى ندا آيد: بندگان و کنيزانم، به عزت و جلالم سوگند، شما را جاى و مقام گرامى و عطاياى فراوان دهم و شما را در جايى جاى دهم که از زير آن نهرها جارى است و شما در آن جاويد خواهيد بود زيرا شما داوطلبانه براى من در ماهى که من بزرگش داشتم روزه گرفتيد.
سپس، خطاب به فرشتگان فرمايد: فرشتگان من! بندگان و کنيزان را به بهشت داخل کنيد. در اينجا حضرت صادق (علیه السّلام) فرمود: اين پاداش، براى کسى است که گرچه يک روز از اول يا وسط يا آخر ماه رجب را روزه بدارد.
يکى از کارهاى مهم و شايسته در ماه رجب، کمک به مستمندان است. امام صادق (علیه السّلام) از پدران گراميش از امام على (علیه السّلام) نقل مى کند که آن حضرت فرمود:”هرکس به خاطر خدا در ماه رجب صدقه بدهد، خداوند وى را آنچنان اکرام فرمايد که نه چشمى ديده و نه گوشى شنيده و نه بر قلب انسانى خطور کرده باشد.
(حاجی علی رامیز مهدوی)