احیائی شب اول قدر ماه مبارک رمضان درمسجد جامعه امام صادق علیه السلام

مراسم احیائی شب اول قدر (شب نوزدهم ) ماه مبارک رمضان درمسجد جامعه امام صادق علیه السلام باحضور شکوه مند مردم متدین شهر کویته

شب قدر شب شكوهمند به سبب نزول قرآن؛ شبى كه والاترين و پر بركت ترينِ شب هاى سال به شمار مى رود؛ شبى بزرگ كه پيامبر خدا آن را چنين ستوده است: شَهرُ رَمَضانَ سَيِّدُ الشُّهورِ ، و لَيلَةُ القَدرِ سَيِّدَةُ اللَّيالى ؛ ماه رمضان ، سَرور ماه ها و شب قدر ، سَرور شب هاست. جايگاه والاى اين شب و نقش رساى آن در ميهمان سراى الهى و بهره ورى از بركات و دست آوردهاى اين ضيافت الهى، تا آن جاست كه امام صادق عليه السلام آن را «قلبِ» اين ماه ناميده است: قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَيلَةُ القَدرِ ؛ قلب ماه رمضان ، شب قدر است. كسى كه بخواهد ماه رمضان براى او ماهى زنده، با نشاط، حيات آفرين و سرشار و پربار باشد، بايد از اين قلب، مواظبت كند. مراقبت از اين قلب، ممكن است سرنوشت ساز و بيمه كننده همه عمر انسان باشد، كه « لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ ؛ شب قدر ، بهتر از هزار شب است».

شب قدر شب نزول قرآن و مقدّر شدن امور یک‌ساله انسان‌هاست. قرآن در سوره‌های قدر و دخان از این شب سخن گفته است. در قرآن و روایات ارزش شب قدر بیشتر از هزار ماه دانسته شده است. این شب بافضیلت‌ترین شبِ سال و شب رحمت الهی و آمرزش گناهان است و در آن، فرشتگان به زمین می‌آیند و بنابر برخی از احادیث شیعه، مقدرات سال آینده بندگان را بر امام عرضه می‌کنند.

در ذیل با استناد به روایات اهل بیت(ع) به اعمال و آداب شب های قدر اشاره شده است:

غسل

امام صادق عليه السلام فرمودند: شب نوزدهم ماه رمضان و بيست و يكم و بيست و سوم ، غسل كن و بكوش كه اين شب ها را زنده بدارى.(بحار الأنوار : ج 97 ص 8 ح 11)

شب زنده دارى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: هر كس شب قدر را زنده بدارد ، تا سال آينده عذاب از او برگردانده مى شود.(الإقبال : ج 1 ص 345)

تأكيد بر دعا در شب قدر

به نقل از فُضَيل بن يَسار؛ وقتى شب بيست و يكم و شب بيست و سوم مى شد ، امام باقر عليه السلام شروع به دعا كردن مى كرد تا شب سپرى شود. چون شب مى گذشت ، نماز مى خواند.(الكافي: ج 4 ص 155 ح 5)

المعجم الأوسط ـ به نقل از عبد اللّه بن يزيد؛ عايشه گفت: اى پيامبر خدا! اگر شب قدر را درك كردم ، از خدا چه بخواهم؟ پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «از او عافيت بخواه».(المعجم الأوسط : ج 3 ص 66 ح 2500 ؛ مستدرك الوسائل : ج 7 ص 458 ح 8654 نحوه .)

واسطه قرار دادن قرآن

امام باقر عليه السلام: در سه شب از ماه رمضان ، قرآن را [به دست] مى گيرى ، باز مى كنى و جلوى روى خود قرار مى دهى و مى گويى: «خداوندا! تو را به كتابِ نازل شده ات مى خوانم و به آنچه در آن است ـ و نام بزرگ تر و نام هاى نيكوتر تو و آنچه مايه بيم و اميد است ، در آن است ـ كه مرا از آزادشدگانِ خودت از آتش قرار دهى» و براى هر نيازى كه به نظرت مى رسد ، دعا مى كنى.(الإقبال : ج 1 ص 346)

واسطه قرار دادن قرآن و اهل بيت عليهم السلام

الإقبال ـ به نقل از امام صادق عليه السلام؛ قرآن را بگير و آن را بر سرت بگذار و بگو : «خداوندا! به حقّ اين قرآن و به حقّ آن كه او را با قرآن مبعوث كردى و به حقّ هر مؤمنى كه در قرآن او را ستوده اى و به حقّى كه بر آنان دارى ـ و هيچ كس به حقّ تو ، آشناتر از خودت نيست ـ ، تو را قسم مى دهم ، به خودت ، اى خداوند! (ده بار) ». سپس مى گويى : «به حقّ محمّد (ده بار) ، به حقّ على (ده بار) ، به حقّ فاطمه (ده بار) ، به حقّ حسن (ده بار) ، به حقّ حسين (ده بار) ، به حقّ على بن حسين (ده بار) ، به حقّ محمّد بن على (ده بار) ، به حقّ جعفر بن محمّد (ده بار) ، به حقّ موسى بن جعفر (ده بار) ، به حقّ على بن موسى (ده بار) ، به حقّ محمّد بن على (ده بار) ، به حقّ على بن محمّد (ده بار) ، به حقّ حسن بن على (ده بار) ، به حقّ حجّت (ده بار) » و حاجت خويش را مى طلبى . [ امام عليه السلام ] در حديث خود فرموده است كه دعاى دعاكننده ، مستجاب و حاجت هايش برآورده مى شود.(الإقبال : ج 1 ص 346)

زيارت امام حسين(ع)

امام صادق عليه السلام فرمود: هر گاه شب قدر شود ـ كه در آن، هر كار حكمت آميزى فيصله مى يابد ـ، آن شب، منادى از دل عرش بانگ بر مى آورد كه: «خداوند ، هر كس را امشب به زيارت قبر حسين عليه السلام آمد، آمرزيد».(تهذيب الأحكام : ج 6 ص 49 ح 111 ، بحار الأنوار : ج 98 ص 166 ح 5 .)

نماز

الف: تأكيد بر نماز خواندن در شب قدر

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر كه در شب قدر، از روى ايمان و براى پاداش الهى نماز بخواند، خداوندْ گناه گذشته او را مى آمرزد.(الأمالي للطوسي : ص 150 ح 247 ؛ صحيح البخاري : ج 2 ص 672 ح 1802)

ب ـ دو ركعت نماز

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس در شب قدر دو ركعت نماز بخواند (در هر ركعت: يك بار «فاتحة الكتاب» و هفت بار سوره «قل هو اللّه أحد» بخواند) و چون فارغ شد ، هفتاد بار استغفار كند، از جاى خود بر نمى خيزد تا آن كه خداوند ، او و پدر و مادرش را مى آمرزد و خداوند، فرشتگانى را بر مى انگيزد كه تا سال ديگر براى او حسنات مى نويسند و خداوند، فرشتگانى را به سوى بهشت مى فرستد كه براى او درختانى بكارند و كاخ هايى بسازند و نهرهايى جارى كنند، و از دنيا بيرون نمى رود تا آن كه همه اينها را ببيند.(الإقبال : ج 1 ص 344 ، بحار الأنوار : ج 98 ص 144 ح 3)

ج ـ صد ركعت نماز

امام صادق عليه السلام فرمود : «هر كه در شب هاى غسل ماه رمضان غسل كند، از گناهانش بيرون مى آيد، همچون روزى كه مادرش او را زاده است…». گفتم: آيا در آن شب ها، نمازى جز آنچه در شب هاى ديگر ماه است، وجود دارد؟ فرمود : «نه، مگر در شب بيست و يكم و بيست و سوم كه در اين شب، اميد شب قدر مى رود. و مستحب است در هر شب از شب هاى قدر، صد ركعت نماز خوانده شود، در هر ركعت: يك بار حمد و صد بار سوره قل هو اللّه أحد . پس اگر چنين كند، خداوند، او را از آتش مى رهاند و بهشت را براى او حتمى مى سازد و شفاعت او را درباره جماعتى به شمار قبيله ربيعه و مُضَر مى پذيرد».(فضائل الأشهر الثلاثة : ص 137 ص 147)

به نقل از على بن ابى حمزه ثمالى؛ نزد امام صادق عليه السلام بودم. ابو بصير به امام عليه السلام گفت: فدايت شوم! شبى كه درباره آن اميد است، كدام شب است؟ فرمود: «در شب بيست و يكم يا شب بيست و سوم» تا آن كه فرمود: «آن را در شب بيست و يكم و بيست و سوم بطلب و در هر يك از اين دو شب، صد ركعت نماز بخوان و اگر توانستى، آن دو شب را تا سحرْ زنده بدار و در آن دو شب غسل كن». گفتم: اگر توانايى نداشتم كه آن را ايستاده بخوانم؟ فرمود: «نشسته نماز بخوان». گفتم: اگر نتوانستم؟ فرمود: «در رخت خوابت بخوان. عيبى ندارد كه در اوّل شب، اندكى بخوابى».(الكافي : ج 4 ص 156 ح 2 ، بحار الأنوار : ج 97 ص 2 ح 4)