آیت الله سیستانی به سوالاتی که درباره متوفیان کرونا به دفتر ایشان ارسال شده بود، پاسخ گفتند.
در این پاسخ ها که در قالب بیانیه ای از سوی دفتر آیت الله سیستانی صادر شده، تاکید شده است که باید غسل، حنوط، کفن و موارد مربوطه با رعایت جوانب احتیاط انجام گیرد.
در این فتاوا آمده است که در صورتی که امکان غسل وجود نداشته باشد، به تیمم اکتفا شود و در صورتی که تیمم هم امکان نداشته باشد و یا مقامات کشور مانع آن شوند، میت بدون غسل و تیمم دفن گردد.
متن کامل سوالات مطرح شده و پاسخ های آیت الله سیستانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحمیم
پاسخ به سوالات زیر درباره متوفیان ویروس کرونا درخواست می گردد:
سلام علیکم و رحمه الله وبرکاته
سوال: آیا غسل مسلمانی که به دلیل این بیماری فوت کرده، همانند دیگر اموات واجب است یا تیمم کفایت می کند؟ و اگر مقامات مربوطه اجازه تیمم را نیز ندهند به طوری که میت در کیسه های مخصوصی همراه با مواد نگهدارنده شیمایی قرار داده می شود و بازکردن این کیسه ها پیش از دفن ممنوع است، چه کار باید کرد؟
پاسخ: اگر از ترس انتقال بیماری، امکان غسل میت وجود نداشته باشد، اما امکان تیمم حتی با وجود استفاده از دست کش میسر باشد، باید انجام شود اما اگر تیمم هم میسر نباشد، و یا مقامات مربوطه از آن ممانعت کنند، بدون غسل و تیمم دفن صورت گیرد.
سوال: اگر حنوط میت و مالیدن کافور به محل های هفتگانه سجده ممکن نباشد، آیا جایزگزینی برای آن وجود دارد؟
پاسخ: در چنین شرایطی حنوط ساقط می شود و جایگزنی ندارد.
سوال: آیا تکفین سه گانه میت واجب است؟و اگر مقامات اجازه بازکردن کیسه ای که با آن میت پوشانده شده را ندهند، چه باید کرد؟
پاسخ: تکفین میت با لباس های سه گانه حتی روی کیسه واجب است واگر امکان تکفین میت با همه آنها میسر نباشد، باید با هر آنچه از آنها که میسر است مانند ملافه ای که تمام بدن را می پوشاند، کفن گردد.
سوال: در برخی از کشورهای غیر اسلامی، اجساد متوفیان کرونا سوزانده می شود؛ آیا جایز است اجازه داده شود جسد مسلمان سوزانده شود یا خانواده اش باید مانع آن شوند؟
پاسخ: سوزاندن جسد میت مسلمان جایز نیست و باید بستگانش و دیگران مانع آن شوند و نسبت به دفن آن بر اساس هرآنچه در شرع حنیف واجب گردیده، اصرار ورزند.
سوال: حکم قرار دادن میت در تابوت و دفن تابوت در خاک چیست؟
پاسخ: جایز است اما باید این امکان وجود داشته باشد که میت همانند زمانی که در روی خاک قرار داده می شد، در تابوت به پهلوی راست و رو به قبله قرار داده شود.
سوال: متخصصین می گویند که می توان متوفی به کرونا را در اماکن دفن متعارف در کشور دفن کرد و نیازی به انجام کار خاصی در زمینه عمق قبر و غیره نیست زیرا زنده ماندن ویروس متکی به سلول های زنده است و پس از مرگ مبتلا، ویروس تا ساعت ها زنده می ماند اما راهی برای خروج از بدن میت ندارد و در نتیجه نابود می شود؛ بنابراین اتخاذ اقدامات احتیاطی نظیر پوشیدن دستکش و ماسک و مانند ان در زمان انتقال جسد فرد مبتلا و دفن آن کفایت می کند و پس از دفن هیچ نگرانی از انتقال ویروس به دیگران وجود ندارد. در چنین شرایطی، حکم ممانعت از دفن متوفیان کرونا در قبرستان های عمومی – ولو در محلی جدای از سایر قبرها- بر خلاف وصیت و خواسته بستگانش چیست؟
پاسخ: در فرض مسئله ممانعت از دفن آن در قبرستان های عمومی جایز نیست و مقامات مربوطه باید این امر را تسهیل کنند.
دفتر آیت الله سیستانی
۳ شعبان ۱۴۴۱هـ
