در احادیث و بیان بزرگان، از ماه ذیالقعده به عظمت و با ویژگیهای خاصی یاد شده است.
طبق نقل شیخ عباس قمی در مفاتیحالجنان از سید بن طاووس، روایت شده است که ذیالقعده محل استجابت دعاست. از جمله اعمال سفارش شده نماز یکشنبه این ماه است که بر اساس حدیثی از حضرت رسول صلیالله علیه وآله، ، هر که نماز با فضیلت روز یکشنبه این ماه را بجا آورد، توبهاش مقبول و گناهش آمرزیده میشود، دشمنانش روز قیامت از او راضی میشوند، دین و ایمانش از وی گرفته نمیشود، قبرش گشاده و نورانی میگردد، پدر و مادر از او راضی خواهند بود، مغفرت شامل حال والدین و ذریه او میشود، وسعت رزق پیدا کرده و فرشته مرگ با او در وقت مردن مدارا میکند.
همچنین روایت است هر که در یکی از ماههای حرام، سه روز متوالی (که شامل روزهای پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد) روزه بگیرد، اجر 900 سال عبادت برای او نوشته میشود.
بیستوسومین روز از این ماه نیز، روز زیارتی مخصوص حضرت امام رضا علیهالسلام نام گرفته است.
علامهی مجلسی با بیان اینکه «زیارت حضرت امام رضا علیهالسلام در روزهای مقدس اسلامی افضل است؛ خصوصا روزهایی که اختصاص به آن حضرت دارد» طبق روایتی روز 23 ذیالقعده را روز شهادت آن حضرت نقل میکند.
سیدبن طاووس در کتاب الإقبال و در توضیح اعمال 23 ذیالقعده درباره زیارت امام رضا علیهالسلام در این روز چنین آورده است: در بعضی از کتابهای دانشمندان غیر عرب دیدهام که زیارت امام رضا علیهالسلام در روز 23 ذیالقعده، از نزدیک یا دور، به وسیله یکی از زیارات معروف یا آنچه که شبیه زیارت است، مستحب است.
علاوه بر موارد مذکور، توجه به روایت حضرت امام جواد علیهالسلام درباره عظمت زیارت پدر بزرگوارشان نیز گویای اهمیت عرض ادب و ارادت به ساحت علیبن موسی الرضا علیهالسلام است. جوادالائمه علیهالسلام در بیان افضلیت زیارت پدر بزرگوارشان و زیارت حضرت امام حسین علیهالسلام فرمود: زیارت پدرم افضل است، زیرا حضرت اباعبدالله الحسین علیهالسلام را همه مردم زیارت مىکنند؛ اما پدرم را جز خواص شیعه زیارت نمىکنند.
با در نظر گرفتن هر دلیلی (ازجمله تداوم امامت در امام رضا علیهالسلام و توجه به جایگاه ولایت و امامت ایشان)، نامگذاری این روز به نام روز زیارتی حضرت ثامن الحجج علیهالسلام بیش از پیش دلهای عاشقان و مشتاقان زیارت امام رضا علیهالسلام را متوجه آن امام مهربان میکند.
در اجر و ثواب زیارت امام رئوف علیهالسلام، نقل بیان ابن قولویه قمی از حمدان نیز بیانگر بزرگی و عظمت این زیارت است. حمدان چنین نقل میکند: روزی به محضر مولایم حضرت امام جواد علیهالسلام مشرّف پیدا شدم و عرض کردم: پاداش زائری که مرقد پدرتان حضرت علی بن موسی الرضا علیهالسلام در خراسان را زیارت کند، چیست؟ امام در پاسخ فرمودند: کسی که قبر پدرم را زیارت کند، خداوند گناهان حال و گذشته او را میآمرزید. حمدان میگوید: بعد از آن ایوب بن نوح را ملاقات کردم و گفتم: از مولا و حجت خدا امام جواد علیهالسلام، چنین شنیدم، ایوب گفت: نمیخواهی بیش از آنچه شنیدهای به دانش تو بیفزایم؟ گفتم: حتما. گفت: من نیز از امام جواد علیهالسلام این روایت را شنیدم، سپس آن حضرت افزودند: کسانی که پدرم را زیارت کنند، در روز قیامت برای آنان منبرهایی مقابل منبر رسولالله صلیالله علیهوآله نهاده خواهد شد، تا همه از حساب و کتاب قیامت فارغ شوند.
در منابع روایی زیارتهایی برای حضرت امام رضا علیهالسلام نقل شده است، اما زیارت نقل شده از سیدبن طاووس در کتاب الاقبال، به عنوان صلوات خاصه آن حضرت یاد میشود که مشهورترین زیارتهاست:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِىِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الاِمامِ التَّقِىِّ النَّقِىِّ وَحُجَّتِکَ عَلى مَنْ فَوْقَ الاْرضِ وَمَنْ تَحْتَ الثَّرى الصِّدّیقِ الشَّهیدِ صَلوةً کَثیرَةً تآمَّةً زاکِیَةً مُتَواصِلَةً مُتَواتِرَةً مُتَرادِفَةً کَاَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَدٍ مِنْ اَوْلِیآئِکَ:
خدایا درود فرست بر على بن موسىالرضا، آن امام پسندیده با تقواى پاک و حجت تو بر هر که روى زمین و هر که در زیر زمین است، بر آن راستگوى شهید، درودى بسیار و تام و تمام و پاکیزه و پیوسته و پى در پى و دنبال هم، مانند بهترین درودى که مىفرستى بر یکى از دوستانت.