عضو هیئت علمی مؤسسه آینده روشن (پژوهشکده مهدويت) در پاسخ به پرسش تعیین وقت ظهور گفت: در مورد تعیین وقت ظهور چهار دسته روایات به شکل های مختلف داریم و این روایات تکلیف ما را نسبت به کسانی که تعیین وقت می کنند روشن کرده است.
چهار دسته روایات درباره تعیین وقت ظهور
«حجت الاسلام و المسلمین نصرت الله آیتی» که با خبرنگار ابنا گفتگو می کرد افزود: دسته اول، روایاتی است که می گوید هر که تعیین وقت می کند، دروغ می گوید: “کذب الوقاتون” یا “کذب الموقتون” یعنی هر کس وقت تعیین کند دروغگوست. دسته دوم روایاتی است که افزون بر نکته اول تأکید بر این معنا دارد که اگر کسی تعیین وقت کرد، به همین اکتفا نکنید که دروغ می گوید بلکه موضع منفی بگیرید. اینکه شخصی بنای کج می گذارد و تعیین وقت می کند شما باید موضع بگیرید و مقابلش بایستید. موضع خود را آشکار کنید و صریحا اعلام کنید که این اشتباه است.
وی افزود: ممکن است کسی بگوید که اگر کسی از پیش خود تعیین وقت کند، دروغ می گوید اما اگر کسی بگوید که اهل بیت(ع) تعیین وقت کرده اند و از اهل بیت(ع) تعیین وقت را نقل کند، این اشکال ندارد. دسته سوم روایات تأکید دارند که ما اهل بیت(ع) تعیین وقت نکردیم، اهل تعیین وقت نیستیم و اگر کسی بخواهد از قول ما تعیین وقت کند، دروغ می گوید و ما تعیین وقت نکرده ایم.
این کارشناس مباحث مهدویت در مورد دسته چهارم روایات تعیین وقت ظهور عنوان کرد: احتمال دارد کسی این روایات را توجیه کند که امامانِ گذشته تعیین وقت نکرده اند. چه بسا در زمان ما کسی خدمت حضرت حجت(عج) برسد و آقا به وی خبر از زمان ظهور دهد و روایات گذشته شامل این نمی شود؛ چون روایات می گفتند که ما در گذشته تعیین وقت نکرده ایم. برای اینکه درِ این هم بسته شود، دسته چهارم روایات می فرماید که ما در آینده نیز تعیین وقت نکرده ایم.
وی همچنین گفت: ائمه(ع) تکلیف ما را مشخص کرده اند و فرموده اند که دروغِ کسی که وقت تعیین می کند را آشکار کنید. چون ظهور وقت خاصی ندارد. اگر بگوییم که ظهور مثلا 20 سال دیگر اتفاق می افتد معنای آن این است که ایها الناس بخوابید، شما هر کاری کنید 20 سال دیگر آقا ظهور می کند. ظهور وقتی اتفاق می افتد که آمادگی در مردم باشد. زمان می تواند همین امروز باشد به شرطی که مردم مهیا باشند و اگر ظهور هزار سال دیگر باشد مردم آمادگی را ایجاد کنند و لو در علم الهی زمان ظهور وقت مشخصی ندارد و در لوح محو و اثبات چیزی گفته نشده و این امر سیال قرار داده شده و هر وقت در مردم آمادگی ایجاد شد، امام زمان(عج) ظهور خواهد کرد.
تعیین زمان نشانه های ظهور به تعیین وقت ظهور منجر نمی شود
حجت الاسلام آیتی در پاسخ به این پرسش که آیا روایات حتمی و غیر حتمی بودن نشانه های ظهور به معنای تعیین وقت است؟ گفت: حتمی بودن و غیر حتمی بودن علائم ظهور ربطی به زمان ظهور ندارد. شاید شما بگویید که زمان برخی نشانه های ظهور مشخص شده است. مثلا گفته اند سفیانی شش ماه قبل از ظهور خواهد آمد و یا صیحه در ماه رمضان رخ خواهد داد. یا در روایات آمده که کشته شدن نفس زکیه 15 شب، قبل از ظهور رخ خواهد داد. امکان دارد این نشانه هایی که زمان دارند چه بسا با تعیین زمان ظهور منافات داشته باشند. پاسخ این است که تعیین زمان نشانه های ظهور به تعیین وقت ظهور منجر نمی شود. چون نمی دانیم سفیانی کی قیام می کند. تعیین زمان خروج سفیانی تعیین وقت ظهور نیست. چون ما نمی دانیم سفیانی در چه زمانی ظهور می کند پس وقت ظهور را نیز نمی دانیم.
وی افزود: روایات، فاصله سفیانی و ظهور و فاصله بین صیحه و ظهور را گفته اند اما این فاصله در چه زمانی اتفاق می افتد، مشخص نیست. تعیین وقت نشانه ها منجر به تعیین وقت ظهور نمی شود.
وظایف منتظران
عضو هیئت علمی مؤسسه آینده روشن در مورد وظایف منتظران در عصر غیبت گفت: مهمترین وظیفه منتظران در عصر غیبت، زمینه سازی ظهور است و همه مسئولیت ها در این کلمه جمع است. باید اعقتاد داشته باشیم که ما مضطّر به امام زمان(عج) هستیم و بدون امام زمان(عج) زندگی ما زندگی نیست. همه خوبی ها در امام زمان(عج) جمع است و همه خسارت ها در عصر غیبت است. بنابراین باید تمام همت مان را به کار ببریم تا زمینه های تحقق حکومت مهدوی و فضای مطلوب را فراهم کنیم.
در علم خدا عمل ما هم دیده شده است
وی در پاسخ به این پرسش که برخی ادعا کرده اند چه دعا کنیم و نکنیم زمان ظهور مشخص است. آیا دعا کردن ما تاثیری در ظهور امام زمان(عج) دارد؟ گفت: مثل این است که کسی ادعا کند اینکه خدا به شما فرزند، ماشین یا خانه ای بدهد در علم خدا مشخص است که در فلان وقت به شما می دهد، می خواهی دعا کن یا دعا نکن! این سخن معنی ندارد، چون اهل بیت(ع) فرموده اند که دعا تقدیرات را تغیییر می دهد. اگر ظهور در علم خدا وقت مشخصی دارد با توجه به عملکرد ما آن زمان را مشخص کرده است. در علم خدا عمل ما هم دیده شده است. ما چون دعا می کنیم و زمینه ها را فراهم می کنیم و مهیا می شویم ظهور در آینده نزدیک اتفاق خواهد افتاد. چنانکه اگر کاری نکنیم ظهور به تأخیر می افتد. مثلا خدا می گوید چون مردم مهیا نمی شوند، دعا نمی کنند و زمینه ها را فراهم نمی کنند ظهور به تأخیر می افتد.
کارشناس مباحث مهدویت در پایان گفت: علم خدا به چیزی به معنای بی اثر بودن عمل و دعای ما نیست و واقعیتی است که عمل و دعای ما دخیل است. همچنین اهل بیت(ع) ما را به دعا کردن امر کرده اند و اگر دعای ما اثر نداشت به ما امر نمی کردند. خدا آیت الله بهجت را رحمت کند، ایشان می فرمود: «کسی که تمام عالم محتاج دعای اوست از ما التماس دعا دارد.» دعای من نمایانگر این است که من راغب و مشتاق به این جریان هستم و این طلب، اشتیاق و رغبت است که زمینه ظهور را فراهم می کند.