دغدغه بی‌روح شدن روزه و عبادات در پیام رمضانی امام جمعه کویته
امام جمعه کویته جناب علامه استاد محمدجمعه اسدی در پیامی در آستانۀ ماه مبارک رمضان به تاریخ ۱۶ مئی ۲۰۱۸ – برابر با ۱۴۳۹ ه ق- از خطر بی‌روح شدن روزه و عبادات سخن می‌گوید.
مؤمنان!
دگر بار، ماه رمضان فرا رسیده است، با شبهای الهام بخش، روزهای آموزنده و فضای آکنده از شمیم خاطرات و عبرت‌هایش که مایۀ جدیت و نظم است.
دگر بار، روزه می‌گیریم، شب زنده داری می‌کنیم، شعایر را دو چندان می‌کنیم و سرانجام عید را با شادمانی و خشنودی جشن می‌گیریم و پس از آن به زندگی عادی باز می‌گردیم. بدین سان سالها تکرار و بر حجم خاطرات افزوده می‌شود.
اما بیم آن میرود که روزه به عادتی بی‌روح و شعایر آن به سنتهایی سرگرم کننده بدل و ماه رمضان از همۀ معانی اصیلی‌اش تهی( خالی و دور ) شده باشد. با نگاهی سریع در مییابیم که این مشکل، یعنی مشکل و مسئلۀ روزه و رمضان، مسئلۀ همه عبادات و همۀ مناسبتهاست. این آفت به همۀ عبادات و ایام راه یافته و اماکن مقدس و شعایر دینی و همۀ آموزه‌های آسمانی را در برگرفته است.آیا نقش راهبری دین در هدایت آدمی به آخر رسیده است؟ و به آیینها و خاطرات و تجمل بدل شده است؟ یا اینکه اساساً آموزه‌های دینی برای تخدیر آدمی آمده اند و از آنجا که سختی‌ها فرا گیراند این آموزهها نیز همۀ زندگی آدمی را فرا گرفته اند. آیا اکنون که آدمی بر بسیاری از مشکلات و سختیهایش چیره گشته، باید از نقش دین بکاهیم؟
مؤمنان!
بهتر است پیش از آنکه دیگران از ما بپرسند ما خود این پرسش دشوار را از خود بکنیم. اما حقیقت این است که این پرسش و پاسخ‌ها پیش‌تر مطرح شدهاند، اما ما آن‌ها را نادیده گرفتیم، بر آن‌ها چشم پوشیدیم و از سخن گفتن دربارۀ آن‌ها روی برتافتیم، تا با واقعیت دلهرهآور و تلخ روبه رو نشویم.ای مؤمنان!
آیا در روزه داری خود آثار روزه را میبینیم؟ و در نمازهای ما عروج آن را؟ آیا در فطر و قربان معانی این اعیاد و کارکردشان را حس می‌کنیم؟ آیا شعایر در ما فعل و انفعال و اماکن مقدس در ما اثر دارد؟
این‌ها تجارب تلخ و دردآور ما در متن واقعیت تلخ و درد آور ماست. پس بار دگر با نگاهی واقع بینانه، همه‌جانبه و با شجاعت و بینش آموزه‌های دینی خود را ارزیابی کنیم، شاید راهی نو بپیماییم و در آن‌ها زندگی بدمیم، و از هستی خود به دین و آموزه‌های والایش ببخشیم تا جایگاه رفیع و فراگیر خود را باز یابد. بگذاریم دین ابعاد وجودی ما را فرا‌تر ببرد و کثرتمان را وحدت بخشد و تشتتمان را به همدلی بدل کند.مؤمنان!
روزۀ ماه رمضان و دیگر عبادات و شعایر دینی تنها فعالیتی جسمانی نیستند، بلکه حرکاتی سرچشمه گرفته از عقل و دل‌اند که به قالب حس در می‌آیند و با آن در میآمیزند، از همین رو هر‌گاه به دور از دخالت عقل و دل انجام گیرند، اعمالی خشک، کم رنگ و تقلیدگونه‌اند که ما را به خود مشغول می‌کنند، ولی تأثیری نمی‌گذارند.بر ماست تا در این تجربۀ تازه و این ماه مبارک و در روزهاش، عقل و دل را در کنار جسم فعال کنیم. باید تفکر و تأمل کنیم، باید عشق بورزیم و حساس باشیم. باید این عشق و آن تأمل را در متن روزۀ خود جاری سازیم.
پیامبر فرمودند: «تفکر ساعه خیر من عباده سبعین سنه» (یک ساعت تفکر، بر‌تر از هفتاد سال عبادت است.) امام صادق نیز فرمودهاند: «هل الدین الا الحب؟» (آیا دین جز محبت است؟) این چنین روزۀ زنده‌ای، سپر آتش است و یکی از ارکان اسلام، مهمانی خداوند است و تکریم انسان. قدر انسان است و قَدَر او. فقط در این صورت است که رمضان شرایط و فضایی را فراهم می‌کند که در آن انسان گرامی ساخته می‌شود، انسانی که فاتح مکه است و پیروز بدر و سازندۀ تاریخ. این چنین رمضانی ماه الفت و همدردی با دیگران و فصل فراموشی کینهها و اتحاد صفوف است. ماه وحدت کلمه و وحدت دلها و ماه رستاخیز دوبارۀ امت است.
این گونه روزه داری ماه رمضان نخستین گام در ساختن امت و تاریخ است، تمرینی برای جهاد و آمادگی برای نبرد است، آغاز بازگشت به سوی خداست، به سوی سرزمین مقدس خدا، به سوی قدس. این وعدۀ حق خداوند است و خداوند از وعدهاش تخلف نمیکند. خداوند میفرماید: «ولینصرن اللَّه من ینصره ان اللَّه لقوی عزیز الذین ان مکنا هم فی الارض أقاموا الصلوة و آتو الزکاة وامروا بالمعروف ونهوا عن المنکر و للَّه عاقبة الامور» (حج: ۴۰ و ۴۱)
محمد جمعه اسدی – ۲۹ شعبان – ۱۴۳۹ح رامیزمهدوی.
